İddianamenin Değerlendirilmesi Sonrası Açılış Nedir? 2025

İddianamenin Değerlendirilmesi Sonrası Açılış Nedir? 2025

İddianamenin ilgili mahkemeye sunulmasının ardından, ceza davasının ilk duruşmasının başlayacağı tarih tensip zaptıyla düzenlenir ve taraflara duruşma davetiyesi gönderilir. Açılış duruşmasında sanık ve müşteki tarafların hukuki temsilcileri tarafından gerçekleştirilen savunma ve iddia süreçlerini içerir. Hukuki terimlerle ifade edecek olursak, mahkeme sanık,müşteki ve tanıkları bizzat huzurda dinleyecektir.

İddianamenin Değerlendirilmesi sonrası Açılış duruşması, mahkemeye sunulan iddianamenin detaylı bir şekilde incelenmesine ve tarafların savunma sunmalarına ve toplanacak deliller için gerekli imkanı tanır. Hakim, tarafların delillerini sunmalarına, tanıkları ifade vermelerine ve hukuki delilleri sunmalarına olanak sağlar. Açılış duruşması aynı zamanda davanın temel noktalarının belirlenmesi, hukuki anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması ve davanın genel seyrinin belirlenmesi açısından kritik bir aşamadır.

Bu nedenle ceza davalarının esası mahkumiyet olması nedeniyle alanında uzman bir avukattan sürecin başından beri destek alınması oldukta önemlidir.

İddianame Nedir?

Ceza muhakemesine özgü kavramlardan biri olan iddianame; süreç boyunca adli mercilerce toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturması halinde, soruşturma evresi sonunda kamu davası açılması istemiyle ilgili mahkemeye sunulmak üzere Cumhuriyet savcısı tarafından düzenlenen yazı, belgedir. İddianame ceza davasının yol haritasıdır.

Kamu Davası Nedir?

Bir şahsın diğer bir şahsa veya kuruma yönelik herhangi bir suç işlemesi halinde, suçu işleyen kişinin, söz konusu suçun mağduru veya zarar göreni tarafından yargılanması, cezalandırılması mümkün değildir. Suçun işlenmesiyle birlikte toplum huzuru, kamu vicdanı ve düzeni de zarar görmekte bu kapsamda suç konusu eylem kamuyu da ilgilendirmektedir. Dolayısıyla bir suç işlenmesi halinde toplum ve suçtan zarar görenler adına Cumhuriyet savcısı kamu davası açılması talebinde bulunma görev ve yetkisine sahiptir. Bu nedenle kamu davası açıldıktan sonra tarafların şikayetten vazgeçmesiyle bazı davalarda düşme olmayacak olup mahkemeye yargılamaya devam edecektir.

İddianame Düzenlenmesinin Ön Şartlar Nedir?

İddianame düzenleyebilmek için bir takım ön şartlar bulunur. Bunları :

• Soruşturma yapılmalı ve kovuşturmaya geçmek için yeterli şüphe bulunmalıdır. Yani fiil ve faile ilişkin yeterli bulgular olmalıdır.

• Savcılık ihbar veya şikayet niteliğinde bir bildirim ile veya başka bir şekilde suçun işlendiğine dair bildirim almış olmalıdır.

İddianamenin Değerlendirilmesi Sonrası Açılışın Sonuçları Nedir?

Açılışın başarısı veya başarısızlığı, davaya doğrudan etki edebilir. Mahkeme, açılışın ardından sunulan delilleri değerlendirir ve davanın seyrini etkileyecek ilk kararını tensiple verebilir. Bu nedenle, taraflar açısından açılışın sonuçları büyük bir önem taşır. Başarılı bir açılış, yargılamanın selameti açısından oldukça önemlidir. Şayet başarısız açılış yani iddianamenin iadesi olarak değerlendirilmektedir.

İddianamenin Değerlendirilmesi Sonrası Açılış Taraflara Tebliğ Edilir Mi?

İddianame kabulü sonrasında artık kamu davası açılır ve kovuşturma evresi başlar. Çağrı kaydıyla beraber sanığa gönderilir. Şayet sanık tutuklu değil ise herhangi bir mazeret olmasan gelmemesi üzerine zorla getirileceği bildirisi de bu tebligata eklenir.Sanığın aşamalarda savunması alınamazsa da yakalama kararı çıkartılabilir.

Mahkeme İddianame ile Bağlı Mıdır?

Ceza Muhakemesi Kanunu 225 numaralı madde düzenlemesine göre mahkemenin verecek olduğu hüküm sadece iddianamede bulunan suç, fail ve fillere ilişkindir. Bu da göstermektedir ki mahkeme iddianame ile bağlıdır. İddianame, yargılamanın sınırlarını belirlemektedir.

Bazı hallerde suçun vasfında sanık lehine ya da aleyhine değişiklik olabilir. Savcı ilgili bir suçtan hazırlamıştır iddianameyi ama mahkeme yargılama esnasında esasen farklı bir suçun işlendiğini fark etmiş olabilir. Mesela cinsel taciz şeklinde hazırlanan bir iddianame, sonrasında cinsel saldırı olarak belirlenebilir. Bu durumda mahkeme ek savunma alabilir.

İddianame Ne Kadar Sürede Hazırlanır?

İddianame hazırlama süresi, delillerin toplanması, keşif yapılması,bilirkişi raporu hazırlanması, ifade alma vb. soruşturma işlemlerinin sayısı ve taraf çokluğuna bağlı olmak üzere değişmektedir.

Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre savcılık tarafından iddianame yazılmasına ilişkin düzenleyici bir süre bulunmamaktadır. Bu nedenle, yasal olarak belli bir süreyle sınırlı olmamakla birlikte her soruşturmanın özelliği de dikkate alınarak iddianamenin makul bir sürede hazırlanması gerekir.Adil yargılanma açısından sürecin kısa sürede sonuçlanması hedeflenmektedir.

İddianamede Bulunması Gereken Unsurlar Nelerdir?

İddianamede, yüklenen suçu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek açıklanır. İddianamenin sonuç kısmında, şüphelinin sadece aleyhine olan hususlar değil, lehine olan hususlar da ileri sürülmektedir. İddianamenin sonuç kısmında, işlenen suç dolayısıyla ilgili kanunda öngörülen ceza ve güvenlik tedbirlerinden hangilerine hükmedilmesinin istendiği; suçun tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ilgili tüzel kişi hakkında uygulanabilecek olan güvenlik tedbiri açıkça belirtilmektedir.

CMK md. 170/3 uyarınca, iddianamede aşağıdakilerin bulunması gerekmektedir.

1. Şüphelinin kimliği,
2. Müdafi,
3. Maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği,
4. Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili veya kanuni temsilcisi,
5. Açıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliği,
6. Şikayette bulunan kişinin kimliği,
7. Şikayetin yapıldığı tarih,
8. Yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri,
9. Yüklenen suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
10. Suçun delilleri,
11. Şüphelinin tutuklu olup olmadığı; tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri,

Daha fazla makale için tıklayınız.

İddianame Nedir? İddianamenin İadesi Sebepleri Nelerdir?